Rosjanie wymienili koszykarkę za handlarza bronią. Kim jest Wiktor But?

DATA:
AUTOR: redakcja

Brittney Griner po blisko 10 miesiącach spędzonych w rosyjskiej niewoli wróciła do Stanów Zjednoczonych. To świetna wiadomość, która niestety jednocześnie budzi również ogromny niesmak. W zamian za gwiazdę koszykówki, przy której znaleziono nielegalne substancje, Amerykanie zgodzili się wydać Rosjanom Wiktora Buta – handlarza bronią, pośrednio odpowiadającego za śmierć nawet setek tysięcy ludzi.

Aresztowana przed wybuchem wojny

Brittney Griner została zatrzymana przez rosyjskie służby na lotnisku w Moskwie kilka dni przed atakiem Rosji na Ukrainę, wracając z Nowego Jorku do Jekaterynburga po przerwie reprezentacyjnej, w czasie której odbywały się mecze kwalifikacyjne do koszykarskich mistrzostw świata. Oprócz gry w barwach Phoenix Mercury w WNBA, Amerykanka od 2015 roku była bowiem również zawodniczką rosyjskiego UMMC Jekaterynburg. 

Powodem aresztowania był fakt, że w bagażu zawodniczki znaleziono wkłady do waporyzatorów z olejem z haszyszowym. Griner postawiony został zarzut przemytu narkotyków, za co grozi w Rosji od 5 do 10 lat więzienia. Choć Amerykanka przyznała się do zarzutów, rosyjski sąd długo zwlekał z wydaniem decyzji w jej sprawie, kilkukrotnie przedłużając jej areszt. W końcu wydano wyrok skazujący na 9 lat pozbawienia wolności. Griner na początku listopada trafiła do rosyjskiej kolonii karnej.
Niesymetryczna wymiana

Amerykańscy politycy od miesięcy podejmowali próby uwolnienia swojej reprezentantki. Presja ze strony amerykańskiego społeczeństwa oraz koszykarek WNBA i koszykarzy NBA była ogromna. Wiele mówiło się na temat możliwej wymiany więźniów pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Federacją Rosyjską, która 8 grudnia stała się faktem. Dwukrotną medalistkę olimpijską wymieniono na handlarza bronią, i to jednego z największych w historii – Wiktora Buta. 

Jego historia posłużyła do napisania książki oraz scenariusza do filmu („Pan życia i śmierci”).  But rozpoczął handel militariami po upadku ZSRR, wysyłając wszelkiego rodzaju sprzęt wojskowy, w tym karabiny, artylerię czy nawet samoloty w różne regiony świata, w których toczyły się konflikty wojenne. Za sprawą sprzętu dostarczonego przez Buta zginęły setki tysięcy ludzi. Rosjanin został zatrzymany w 2008 roku w Tajlandii, a po ekstradycji do Stanów Zjednoczonych w 2012 roku został skazany na karę 25 lat pozbawienia wolności za spiskowanie w celu zabójstwa obywateli USA i wspieranie organizacji terrorystycznych.

But oficjalnie służył jako tłumacz w randze podporucznika w Armii Radzieckiej, z której wystąpił w 1991 roku. Nieoficjalnie – był członkiem rosyjskiego wywiadu, majorem GRU, oficerem sowieckich sił powietrznych, a nawet agentem KGB. W połowie lat 90. nabył ogromne ilości poradzieckiego sprzętu wojskowego, w tym samoloty Antonow, za pomocą których świadczył usługi frachtu lotniczego, współpracując m.in. z ONZ, Francją czy Stanami Zjednoczonymi. Z drugiej strony, za jego pośrednictwem sprzęt wojskowy mógł trafić do takich krajów jak Angola, Liberia, Sierra Leone, Burkina Faso, Demokratyczna Republika Konga, Afganistan (w tym do Talibów, a potencjalnie nawet do Al-Kaidy), państwa byłej Jugosławii, Kenia, Liban, Libia i Peru. W 2010 roku Rosjanie starali się zapobiec ekstradycji do USA aresztowanego w Tajlandii Buta. Wówczas o jego niewinności przekonywał sam minister spraw zagranicznych Rosji – Siergiej Ławrow.

Wymiana Buta na Griner nie ma nic wspólnego ze sprawiedliwością, ale Rosjanie wiedzieli, jak bardzo Amerykanom zależy na koszykarce ze względu na presję opinii publicznej. Poszło zatem o kwestie wizerunkowe. Należy pamiętać, że Griner nie była jedynym obywatelem USA więzionym przez Rosję, ale w tym wypadku znaczenie miał jej status. Amerykanie chcieli, aby uwolniony został także Paul Whelan – były amerykański Marine, aresztowany cztery lata temu w Rosji za szpiegostwo, do którego się nie przyznaje. Ostatecznie Whelan nie został jednak objęty wymianą.

___________

https://superbet.pl/rejestracja?bonus=THESPORT
Podobają Ci się nasze teksty? Wesprzyj nas na BuyCoffee! To dzięki Wam 
treści na TheSport.pl nadal mogą być ogólnodostępne. Dziękujemy za regularne odwiedzanie naszego portalu!



Postaw mi kawę na buycoffee.to

Fot. Wiki Commons

Filip Skalski
Koszykówka

Udostępnij

Translate »