Te dane powinny być powodem do głębokiej refleksji

Blisko 3,1 miliona uczennic i uczniów w wieku od 10 do 19 lat wzięło udział w tegorocznym badaniu kompetencji ruchowych. Wyniki zaprezentowali podczas poniedziałkowej konferencji prasowej Ministra Edukacji Barbara Nowacka i Minister Sportu i Turystyki Sławomir Nitras. 

W badaniu wzięły udział uczennice i uczniowie klas IV-VIII szkół podstawowych i wszystkich klas szkół ponadpodstawowych. W programie zarejestrowało się 24 899 z 25 800 (96,5 proc.) wszystkich szkół.  
To był ustawowy obowiązek, który spoczywał na dyrektorach placówek. – Te 3,5 procent szkół kompletnie lekceważących ustawę budzi mój poważny niepokój i będą podejmowane działania, żeby wyjaśnić, co wydarzyło się w szkołach, że nie zdecydowały się do przystąpienia do programu – powiedziała minister edukacji Barbara Nowacka.

W ramach badania zbierano wyniki z czterech prób: skoku w dal z miejsca, biegu wahadłowego 10 razy 5 metrów, 20-metrowego wytrzymałościowego biegu wahadłowego – beep testu oraz wytrzymania w podporze w leżeniu przodem na przedramionach – deski.

Do bazy danych wpisano przynajmniej jeden wynik blisko 1,6 mln chłopców (51,6 proc. badanych) i blisko 1,5 mln dziewcząt (48,4 proc. badanych). Uzyskane rezultaty zostały porównane z wynikami badań wykonanymi w 1989, 1999 i 2009 roku przez Zakład Teorii Wychowania Fizycznego AWF Warszawa. 

Wyniki badań

W skoku w dal z miejsca obserwuje się systematyczne pogarszanie wyników. Chłopcy i dziewczynki w 1999 roku byli w stanie skoczyć dalej niż w 2024 roku. Różnica sięga nawet ponad 20 centymetrów. To wynik gorszy o nawet 10-12 procent – zwracał uwagę Minister Sportu i Turystyki Sławomir Nitras.

Także w beep teście chłopcy i dziewczynki systematycznie pogarszali swój wynik w stosunku do rówieśników z 1999 i 2009 roku. Różnice pogłębiają się wraz z wiekiem badanych uczniów, zarówno wśród dziewcząt, jak i chłopców. W przypadku dziewczynek już w 13. roku życia sprawność maleje, w przypadku chłopców następuje to trochę później, około 16. roku życia – mówił minister sportu i turystyki. – To dane, które powinny być powodem do głębokiej refleksji – dla wszystkich – dodał.

Wyniki dotyczące tzw. deski pokazują, jak dramatycznie kompetencja ruchowa zanika u dziewczynek.  
Dziewczynka w wieku 10 lat jest w stanie wytrzymać w takiej pozycji średnio 110 sekund, a kobieta w wieku 19 lat 90 sekund – zauważył minister sportu i turystyki. Analogicznie przedstawiają się wyniki dotyczące biegu wahadłowego 10 razy 5 metrów. Około 15-16. roku życia czas potrzebny na wykonanie tego ćwiczenia rośnie, co oznacza, że kompetencja ruchowa naszej młodzieży maleje
– podkreślił Sławomir Nitras. 

Plan na przyszłość

Barbara Nowacka oraz Sławomir Nitras podczas poniedziałkowej konferencji poinformowali także o kolejnych krokach, które zostaną podjęte w następstwie badania. Są to: rozszerzenie badań kompetencji ruchowych na klasy I-III szkół podstawowych, realizacja badań kompetencji ruchowych w 100 proc. szkół, informacja dla rodziców o wynikach testów ich dzieci, edukacja zdrowotna – nowy przedmiot w szkołach, monitoring ze strony kuratorów.

Zobowiązanie kuratorów do przedstawienia wyjaśnień przez dyrektorów, powołanie zespołu ds. zmian podstaw programowych W-F, wspomagane lekcje W-F w klasach I-III szkół podstawowych, zmiana nazwy i priorytetu programu na „Badanie kompetencji ruchowych młodzieży szkolnej”, zamiast „Sportowe Talenty”.

W tym roku szkolnym również zostanie przeprowadzone badanie kompetencji ruchowych. Minister Sławomir Nitras zwrócił się z apelem do rodziców. – Chcemy pomóc waszym dzieciom, istnieje obawa, że wasze dzieci w waszym wieku będą mniej sprawne, niż jesteście wy. Bez waszego wsparcia, bez zrozumienia tego problemu, bez świadomości wyzwania, przed jakim stoimy, bez waszej pomocy, my tego procesu sami nie przeprowadzimy. Sprawa jest niezmiernie poważna – mówił szef MSiT.