Niedoświadczeni trenerzy zagrożeniem na siłowni?

Siłownia

Rynek fitness w Polsce przed pandemią przeżywał prawdziwy boom. Z raportu Deloitte „The European Health & Fitness Market 2020″, wynika, że działało na nim prawie 3 tys. klubów fitness, a z ich usług korzystało nieco ponad 3 mln osób. 3-5 procent nich (ok. 100 tys osób) mogło trafić na niedoświadczonego trenera. Taka możliwość istnieje cały czas. Co może się z tym wiązać i dlaczego warto współpracować z profesjonalistami?

Z racji względnie łatwego wejścia do branży, jest wielu trenerów personalnych, którzy zapominają o fundamentalnym aspekcie swojej pracy – edukacji. Doświadczeni trenerzy, związani ze sportami siłowymi już długi czas, w zupełnie inny sposób patrzą na swoich podopiecznych. Przede wszystkim skupiają się na optymalizacji treningu i zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu. 

Dobrym przykładem są tutaj osoby wywodzące się z trójboju lub dwuboju olimpijskiego – z racji ogromnych ciężarów i przywiązywania szczególnej wagi do jakości wykonywanego ruchu. Często w przeciwieństwie do niektórych trenerów z siłowni komercyjnych, którym zarzuca się w środowisku sportowym brak edukacji po zdobyciu podstawowego kursu. W konsekwencji takiego podejścia ich podopieczni mogą podczas treningów popełniać wiele bardzo fundamentalnych błędów. Co może być groźne dla nieświadomych osób trafiających do niekompetentnych trenerów?

Embed from Getty Images

Niedostosowanie ruchu do możliwości

Reperkusje spowodowane wykonywaniem niejakościowych powtórzeń mogą być długofalowe. Idealnym przykładem jest przysiad ze sztangą – to ćwiczenie złożone i wymagające dużej kontroli motorycznej oraz mobilności. Z tego powodu przy jego wykonywaniu poszukuje się techniki idealnej, ale niestety taka technika często jest niemożliwa do osiągnięcia z uwagi na brak odpowiedniej mobilności w stawach, kontroli motorycznej czy odpowiedniej siły. W takim wypadku przysiad z bardzo dobrego ćwiczenia staje się niebezpiecznym i nieoptymalnym. Niepożądane skutki pojawiające u osób nieprzygotowanych na tego rodzaju ruch, mogą dotyczyć bólu kolan, odcinka lędźwiowego kręgosłupa, stawu biodrowego i stawu skokowego. 

Błędy techniczne podstawowych ćwiczeń 

Zostając przy przysiadzie, najczęściej popełnianym błędem u osób trenujących rekreacyjnie jest wykonywanie go do kąta 90 stopni. Natomiast na podstawie obliczeń biomechanicznych stawów największe siły i naprężenia w stawie kolanowym można zaobserwować właśnie przy kącie prostym. Wobec tego najbardziej optymalne wbrew powszechnemu przekonaniu będzie wykonywanie go w kącie mniejszym lub większym niż kąt 90 stopni.

Jako dowód na to może posłużyć fakt, że podczas zawodów w trójboju przysiad jest zaliczany tylko wtedy, gdy kolec biodrowy minie linię kolan, co oznacza przekroczenie kąta 90 stopni w stawie kolanowym. 

Złe rozplanowanie ilości ćwiczeń w ciągu tygodnia

Split kulturystyczny oparty na treningu danej grupy mięśniowej raz w tygodniu wciąż jest najbardziej popularną metodą treningową spotykaną na siłowniach. Co nieoczywiste, jest metodą najbardziej nieoptymalną i w dodatku najczęściej stosowaną źle. Jedne partie mięśniowe są bardziej, a inne mniej obłożone daną ilością objętości, przez co może dochodzić do dysbalansu strukturalnego, który polega na słabości jednych i zbyt dużej sile innych mięśni. W konsekwencji może to prowadzić do bólów i wad postawy. 

Embed from Getty Images

Niemonitorowanie postępów

W długiej perspektywie to konsekwencja i dyscyplina zapewniają realne efekty. Wprowadzenie periodyzacji okresów treningowych jest bardzo ważne przy chęci zoptymalizowania czasu podopiecznego. Periodyzacja to logiczna metoda organizowania treningu w sekwencyjne fazy i okresy w celu zwiększenia możliwości osiągnięcia określonych celów wydajnościowych przy jednoczesnym zminimalizowaniu możliwości przetrenowania. Dodatkowo celowe zmiany w obciążeniu i okresach treningowych pozytywnie wpływają na rozwój mięśni i siły.

Duża część osób nie zdaje sobie sprawy, jak wiele czynników ma znaczenie i składa się na dobrze i bezpiecznie zaplanowany trening. Niektórzy z kolei chcą po prostu zaoszczędzić. W tym wypadku większą oszczędnością może okazać się jednak postawienie na doświadczonego trenera. Świadomość i wiedza, którą posiadają trenerzy z bogatym zapleczem, zdecydowanie jest warta większych pieniędzy oraz naszego zdrowia. 

Warto pamiętać o tym, że pomimo wyższych cen profesjonalnych trenerów, oszczędność może pojawić się w przyszłości np. w momencie udanej rehabilitacji, która zapobiegnie konieczności odbycia operacji związanej z kontuzją, pozwoli szybciej wrócić do pełni sił i wyeliminuje negatywne konsekwencje treningu, jak chociażby bóle stawów.

Autor: Paweł Augustynowicz