Czy organizacja igrzysk w Polsce może się opłacać?

Organizacja wielkich wydarzeń sportowych jest zazwyczaj przedsięwzięciem niezwykle kosztownym, a koszty organizacji igrzysk olimpijskich są zdecydowanie wyższe od mundialu w piłkę nożną. Ale ile takie igrzyska mogą kosztować i co wpływa na te wydatki? Sprawdźmy na przykładzie Polski!

Igrzyska Olimpijskie w Polsce. Czy to jest możliwe?

Prezydent Andrzej Duda ogłosił w Zakopanem, że Polska zamierza ubiegać się o prawo do organizacji Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2036 roku. Chociaż sama deklaracja nie wiąże się jeszcze z kosztami, to jednak budzi kontrowersje ze względu na ogólną cenę organizacji tak ogromnej imprezy sportowej, która zwykle wynosi miliardy dolarów.

To nie jest zaskakujące, że Letnie Igrzyska Olimpijskie są jednym z najważniejszych i najbardziej prestiżowych wydarzeń sportowych na świecie. Czy Polska jest gotowa na takie wyzwanie z perspektywy organizacyjnej? To na pewno ogromne zadanie, ale Polska ma doświadczenie w organizacji dużych wydarzeń sportowych.

Przykładem może być wspólne zorganizowanie przez Polskę i Ukrainę Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku. To jednak tylko jedno z wielu dużych wydarzeń, które Polska miała okazję zorganizować. W rzeczywistości tego samego dnia, kiedy prezydent Andrzej Duda ogłosił zamiar zorganizowania igrzysk olimpijskich, premier Mateusz Morawiecki zapowiedział organizację Mistrzostw Świata w siatkówce w 2027 roku, co będzie trzecią taką imprezą w XXI wieku.

Polacy z sukcesami organizowali również duże imprezy w piłkę ręczną czy w żużlu.

Kto rywalizuje o organizację Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2036 roku?

Pewniakami do rywalizacji o organizację igrzysk są Meksyk, Indonezja oraz Turcja. Indonezja chce nawet założyć do tego całe miasto, mające być w przyszłości stolicą kraju. Na liście potencjalnych kandydatów znajdują się takie kraje jak Egipt, Korea Południowa, Chiny, Indie czy Katar. W Europie rozważa się możliwość organizacji igrzysk przez Węgry, Włochy, Danię, a nawet wspólną propozycję organizacji przez Izrael i Niemcy.

Czy organizacja igrzysk olimpijskich jest opłacalna?

Igrzyska olimpijskie w zdecydowanej większości przypadków jest nieopłacalna, choć nie zawsze. Zarobek notują kraje, które w momencie otrzymania organizacji, są już na tę imprezę przygotowane pod względem infrastruktury.

Przykładem jest Los Angeles z 1984 roku. Turystyka była na wysokim poziomie, drogi były w doskonałym stanie, ruch uliczny niższy. Nowe stadiony były w użyciu, a wszystko było opłacone. W dodatku impreza sprzyjała powstaniu Fundacji LA84, która organizuje wydarzenia sportowe, edukuje na temat sportu, angażuje szkoły i funduje stypendia młodym sportowcom. Same profity.

Do Los Angeles wrócimy w 2028 roku, gdy infrastruktura wciąż jest na solidnym poziomie. Oczekuje się wydania ponad 1 miliarda dolarów na budowę niezbędnych dróg i modernizację stadionów.

Negatywnym przykładem jest Grecja, która już dekadę po organizacji igrzysk nie dysponowała żadnym z obiektów. Do dziś są one nieczynne i dostępne tylko dla turystów. Na stadionach są powyrywane elementy, wybite szyby i pomazane ściany. Wioska olimpijska, w której po 2004 roku miały znajdować się apartamenty, również popadła w ruinę. Cała impreza kosztowała 15 miliardów dolarów. Idąc za rosnącą inflacją, dziś taka kwota jest warta 24,5 miliarda dolarów – 10 proc. PKB Grecji.

Igrzyska Olimpijskie w Tokio z pewnością były nieopłacalne. Według nieoficjalnych danych budżet przekroczył 28 miliardów dolarów USD, a negatywny wpływ na przychody miała pandemia COVID-19 i brak kibiców na trybunach oraz brak turystów.

Czy chcesz, aby w Polsce odbyły się letnie igrzyska olimpijskie w 2036 roku?
— Łukasz Bok (@LukaszBok) September 27, 2023
  

Dlaczego koszt organizacji igrzysk olimpijskich sięga miliardów?

Prezydent Duda tłumaczy decyzję o ubieganiu się o organizację Igrzysk Olimpijskich jako rezultat dynamicznego rozwoju kraju. Planowane są inwestycje w rozwój infrastruktury, takie jak nowe drogi i Centralny Port Komunikacyjny, które mają być gotowe do 2033 roku.

To nie jest przypadkowe tłumaczenie, ponieważ kandydaci do organizacji igrzysk olimpijskich muszą spełnić wiele kryteriów. Przede wszystkim potrzebna jest infrastruktura, która umożliwi bezpieczny i sprawny przepływ kibiców i sportowców do miasta-gospodarza. Istotnym elementem może być Centralny Port Komunikacyjny i związane z nim szybkie połączenia kolejowe.

Wymagane jest także dostępność 40 tys. pokoi hotelowych dla widzów oraz wioska olimpijska na 15 tys. sportowców, sędziów i urzędników. Organizator musi także zapewnić środki transportu, które umożliwią swobodne przemieszczanie się między różnymi obiektami. Wymagania te dotyczą nie tylko lotnisk, ale także kolei, metra i dróg dla autobusów.

Jakie są szacunkowe koszty organizacji Igrzysk Olimpijskich w Polsce? Według informacji uzyskanych przez Interię wstępne koszty mogą wynosić około 15 miliardów dolarów, czyli ponad 65 miliardów złotych. Część tych kosztów ma być pokryta przez inwestorów prywatnych.

Kwota może wzrosnąć, o czym przekonały się Japonia i Francja. Impreza w Tokio miała zmieścić się w 15 miliardach, a kosztowała niemal dwukrotność tego. Francuzi chcieli zorganizować imprezę za 8 miliardów i choć pozostało ponad pół roku, już wykorzystano tę pulę środków.

Historia kosztów organizacji igrzysk olimpijskich w XXI wieku przedstawia się następująco:

• 2004 (Grecja) – 15 miliardów dolarów,
• 2008 (Chiny) – 44 miliardy dolarów,
• 2012 (Wielka Brytania) – 10,4 miliarda dolarów,
• 2016 (Brazylia) – 13,1 miliarda dolarów,
• 2020 (Japonia) – 15,4 miliarda dolarów,
• 2024 (Francja) – 8,7 miliarda dolarów (prognoza).

FOT: Wikimedia Commons