Katar vs LGBT+ – podsumujmy

Został niecały miesiąc do najbardziej skandalicznego kontrowersyjnego w historii piłkarskiego mundialu. Jako że w państwie gospodarzy pojęcie praw człowieka, szczególnie w kontekście osób nieheteronormatywnych, pozostaje jedynie trywialną sugestią, warto przed startem „imprezy” skondensować kluczowe informacje.

Prawa LGBT+ w Katarze

• Na portalu EqualDex, który gromadzi wszelkie informacje dotyczące systemowego ujęcia równości na świecie, Katar otrzymał 13 na 100 punktów w tzw. Indeksie Równości (wypadkowa praw i nastrojów społecznych względem LGBT+). Dla porównania, Polska ma 49 punktów, a poprzedni organizator mistrzostw, Rosja – 24.
• Homoseksualność w Katarze pozostaje nielegalna. Dla osób niewyznających Islamu maksymalną karą jest 7 lat więzienia, z kolei dla muzułmanów – kara śmierci przez ukamienowanie.
• Nie ma także żadnych praw antydyskryminacyjnych dotyczących osób homoseksualnych, a mężczyzna współżyjący z innym mężczyzną nie ma prawa oddawać krwi.

Oficjalne stanowiska władz + działania w kraju

• w 2020, Nasser Al-Khater, jeden z głównych organizatorów mundialu, powiedział, że tęczowe flagi zostaną „uszanowane”.
• W 2022, Abdullah Al-Ansari, szef ochrony na mundialu, obwieścił, że takie flagi będą najprawdopodobniej konfiskowane, z troski o bezpieczeństwo uczestników, którzy „mogą zostać zaatakowani” przez miejscowych za „akty polityczne”.
• W tej samej wypowiedzi, Al-Ansari dodał: „Rezerwujcie razem pokoje, śpijcie razem – nas to nie obchodzi”. Faktem jest jednak, że część hoteli znajdujących się na oficjalnej liście rekomendacji FIFA odmawiają rezerwacji parom tej samej płci; inne hotele nie odmawiają, lecz stawiają warunek „ukrywania” swojej orientacji w miejscach publicznych.
• W maju 2022, Emir Kataru Szejk Tamim bin Hamad Al Thani podkreślił, że kibice LGBT+ są mile widziani w Katarze, lecz muszą respektować lokalną kulturę.
• David Harding, brytyjski dziennikarz, który przez 4 lata pracował w Katarze, stwierdził, że nie spodziewa się „poważnych problemów” osób homoseksualnych w czasie mundialu. „Właściwie to oni deklarują, że przez 3 tygodnie wszystko będzie dobrze i bez kontrowersji, a jak tylko skończy się impreza, wrócą do traktowania osób homoseksualnych tak samo źle, jak wcześniej”.
• We wrześniu 2022, na łamach „The Guardian” pojawił się tekst o obietnicy angielskiego związku piłki nożnej (FA), że kibice homoseksualni trzymający się za ręce lub machający tęczową flagą nie zostaną aresztowani. FA rzekomo uzyskała w tej sprawie „zapewnienie” od lokalnych władz.
• W październiku 2022, aktywista Peter Thatchell zorganizował pierwszy w historii (solowy) protest przeciwko prawom osób homoseksualnym w Katarze, pikietując pod muzeum w Dosze. Doniesienia co do działań władz są różne (nie wiadomo, czy został zatrzymany), natomiast Thatchell wrócił już do Australii.

BREAKING NEWS - @PeterTatchell has been arrested in #Qatar in the first ever public #LGBT protest in a Gulf State.

He was seized by the Qatari security services while demonstrating in Doha ahead of the World Cup in three weeks.

His whereabouts are unknown - please pray for him! pic.twitter.com/CfmShNyJ1e
— Jayne Ozanne 🇺🇦🏳️‍⚧️ (@JayneOzanne) October 25, 2022
 

• W październiku 2022 Human Rights Watch opublikowało raport, w którym znalazły się informacje o przemocy wobec osób homoseksualnych jeszcze w ubiegłym miesiącu. Katar odpowiedział, że te informacje są „kompletnie fałszywe”.

Co mówią i robią związki sportowe i politycy?

• Niejako symbolem tego mundialu stał się pozbawiony jakiegokolwiek wyczucia „żart” Seppa Blattera (jednego z głównych odpowiedzialnych za przekazanie roli gospodarza Katarowi), który w 2010 roku „zarekomendował” homoseksualnym kibicom, by w Katarze „unikali uprawiania seksu”.
• Obecny prezydent FIFA, Gianni Infantino (który w Katarze mieszka), powołując się na „nieuzasadnione zmartwienia przed mistrzostwami w Rosji” obiecał, że również w Katarze odbędzie się mundial „pozbawiony dyskryminacji”. „Mówi to nie tylko prezydent FIFA, lecz stoi za moimi słowami pełne zaangażowanie naszych partnerów w Katarze” – dodał Włoch.
• Najmocniej sprawą interesują się Niemcy – prezes związku Bern Neuendorf wraz z ambasadorem ds. równości, Thomasem Hitzelspergerem, organizowali spotkania z kibicami LGBT+, rekomendując im zrezygnowanie z wyjazdu do Kataru na mistrzostwa. Neuendorf dodatkowo złożył obietnicę poruszenia tej kwestii w rozmowach z organizatorami.
• Dodatkowo, kierownik drużyny narodowej, Oliver Bierhoff publicznie przyznaje, że traktowanie osób homoseksualnych w Katarze jest „nie do zaakceptowania”, a sposób przyznania im organizacji jest skandaliczny, gdyż po zapadnięciu klamki drastycznie zmalała liczba argumentów wywierających presję zmiany.
• W październiku 2022, w angielskim parlamencie, Minister Spraw Zagranicznych James Cleverly, po rozmowie z organizatorami, zarekomendował kibicom LGBT+ by „uszanowali” lokalną kulturę Kataru. „Oni chcą zapewnić, by ludzie mogli być sobą, ciesząc się futbolem. Myślę więc, że przy odrobinie elastyczności i kompromisie obu stron, szykuje nam się bezpieczny i ekscytujący mundial” – mówił Cleverly w parlamencie.
  Keir Starmer, lider brytyjskiej opozycji, obwieścił, że planuje bojkotować mundial ze względu na naruszenia praw człowieka w Katarze.

Co mówią i robią zawodnicy?

• W listopadzie 2021, Lewis Hamilton uczestniczył w Gran Prix Kataru ubrany w tęczowy kask. Anglik przyznał, że otrzymał głównie pozytywne komentarze.
• Osiem krajów (Belgia, Dania, Niemcy, Anglia, Francja, Walia, Szwajcaria oraz prowodyr – Holandia) założy na mistrzostwach opaskę OneLove, reprezentującą prawa osób homoseksualnych, a także protestującą przeciw rasizmowi. – Chcemy propagować równość za pomocą OneLove. Nasz zespół już to zrobił i wspaniale jest widzieć, że teraz inne kraje się do tego przyłączają – mówi kapitan Holendrów, Virgil Van Dijk.
• David Beckham mierzy się z olbrzymią falą krytyki, po tym jak przyjął 10 milionów funtów za pełnienie roli ambasadora katarskiej kultury. Anglikowi zarzuca się hipokryzję, gdyż niedawno wspierał coming-outy zawodowych piłkarzy.
• Magda Eriksson, piłkarka Chelsea i zadeklarowana lesbijka, przyznała, że „nigdy w życiu” nie chciałaby się wybrać do Kataru, dodając, że piłkarze i piłkarki powinni częściej poruszać kwestie praw człowieka.
• Głos zabrał także Josh Cavallo, pierwszy piłkarz grający na najwyższym szczeblu rozgrywkowym, który dokonał coming-outu. Dywagując, czy osiągnięcia sportowe są ważniejsze od bezpieczeństwa, stwierdził, że bałby się wyjechać do Kataru. Nasser-Al-Khater, jeden z organizatorów imprezy, zapewnił Cavallo, że byłby „mile widziany” w kraju.
• Gary Lineker przyznał, że zna dwóch piłkarzy, którzy się ukrywają ze swoją homoseksualnością, a mundial byłby „świetną okazją” by swoją deklaracją „wysłać sygnał”.

Co mówią i robią kibice

• Kop Out, czyli stowarzyszenie homoseksualnych kibiców Liverpoolu zostali w 2019 roku zapytani o poradę w celu zapewnienia jak najlepszego doświadczenia dla kibiców LGBT podczas klubowych mistrzostw świata w Katarze.
• Mimo tego, że to pierwszy mundial Walii od 64 lat, tamtejsze stowarzyszenie kibiców homoseksualnych odmówiło wyjazdu do Kataru.